Pierwsza dekada lipca 2025 roku obfitowała w konferencje, seminaria, wykłady otwarte, warsztaty, a także wizyty studyjne realizowane w Japonii przez zespół pracowników naukowych Uniwersytetu Warszawskiego (UW) w ramach Programu NAWA „Kierunek EXPO 2025”. Pierwszą częścią projektu „Uniwersytet Warszawski wobec wyzwań współczesnego świata.

Polsko-japońskie partnerstwo dla bezpieczeństwa i zrównoważonego rozwoju”, zainicjowanego przez Katedrę Japonistyki (Wydziału Orientalistyczny – WO), był udział delegacji UW w Dniach Polskiej Nauki i Edukacji w kwietniu tego roku. Drugi etap otworzył wykład w języku japońskim na temat filozoficznego tła współczesnej ekologii w Japonii i Europie, wygłoszony 2 lipca przez prof. Agnieszkę Kozyrę (WO) na Uniwersytecie Showa (Tokio). Wydarzenie organizowane przez: Uniwersytet Warszawski oraz Międzynarodowy Instytut Kultury Uniwersytetu Żeńskiego Showa (Showa Women’s University, International Culture Institute).

W dniu 3 lipca na Uniwersytecie Hōsei (Tokio) odbyło się sympozjum Facing Crisis: Non-Traditional Security Threats and Global Cooperation poświęcone zagadnieniom związanym z kryzysem klimatycznym, gospodarką żywnościową, zównoważonym rozwojem społeczeństwa. Uczestniczyli w nim: prorektor ds. rozwoju, prof. dr hab. Ewa Krogulec, prof. dr hab. Szymon Malinowski (Wydział Fizyki – FUW), dr Karolina Wojciechowska (Wydział Prawa i Administracji), dr Anna Wróbel (Wydział Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych – WNPiSM), dr Justyna Godlewska-Szyrkowa (także WNPiSM), dr Sebastian Szymański (Centrum Badania Ryzyka Systemowego – CBRS, „Artes Liberales”). Wydarzenie organizowane było przez: Uniwersytet Warszawski oraz Uniwersytet Hōsei.

Następnego dnia na Uniwersytecie Sophia (Tokio) odbyła się konferencja Geometry of Security in Regional and Global Perspective, podczas której dyskutowano na temat regionalnych struktur bezpieczeństwa, a także wyzwań w zakresie utrzymania stabilności finansowej i energetycznej w obliczu rosnących napięć geopolitycznych. Tym razem stronę polską reprezentowali prorektor ds. badań prof. dr hab. Zbigniew Lalak, prorektor ds. studenckich i jakości kształcenia prof. ucz. dr hab. Maciej Raś, prof. ucz. dr hab. Rafał Ulatowski oraz dr Karina Jędrzejowska z WNPiSM. Wydarzenie organizowane było przez: Uniwersytet Warszawski oraz Uniwersytet Sophia (Sophia Institute of International Relations).

Tematyka polsko-japońskiej konferencji Two Perspectives: Japan and Poland beyond the Post-Cold War Era, zorganizowanej 5 lipca na Uniwersytecie Tokijskim koncentrowała się na spuściźnie zimnej wojny, współczesnych zagrożeniach dla ładu międzynarodowego oraz geometrii struktur bezpieczeństwa. Szczególną uwagę poświęcono analizie zmieniającej się roli Chin w nowym ładzie globalnym. Wzięli w niej udział prorektorzy – prof. dr hab. Zygmunt Lalak i prof. ucz. dr hab. Maciej Raś, a także prof. ucz. dr hab. Agata Dziewulska (Centrum Europejskie – CEUW, Platforma Zielonego Dialogu – PZD), dr hab. Katarzyna Nawrot (WNPiSM), prof. ucz. dr hab. Łukasz Zamęcki (WNPiSM), dr hab. Józef Pawłowski (WO) oraz dr Katarzyna Starecka (WO). Wydarzenie organizowane było przez: Uniwersytet Warszawski oraz Uniwersytet Tokijski (Graduate School of Arts and Sciences).

Interdyscyplinarna konferencja zorganizowana 6 lipca w Kioto przez Uniwersytet Warszawski we współpracy z International Research Center for Japanese Studies (Nichibunken) oraz Research Institute for Humanity and Nature (RIHN), zatytułowana Sharing Spaces: Earth Science and Environmental Humanities, zgromadziła badaczy reprezentujących nauki ścisłe oraz humanistyczne. Wykład wprowadzający wygłosił prorektor prof. dr hab. Zygmunt Lalak, natomiast w poszczególnych sesjach referaty wygłosili: prof. dr hab. Agnieszka Kozyra (WO), prof. dr hab. Szymon Malinowski (FUW), prof. dr hab. Marcin Zych (Wydział Biologii – WB, Ogród Botaniczny UW), prof. ucz. dr hab. Artur Magnuszewski (Wydział Geografii i Studiów Regionalnych – WGiSR), dr Sebastian Szymański (CBRS). Dyskusję panelową pod hasłem: Zrównoważony rozwój, nauka, solidarność. Uniwersytety a przyszłość ochrony środowiska poprowadziła prorektor prof. dr hab. Ewa Krogulec.

W dniu 7 lipca na terenie najstarszej japońskiej szkoły technik komputerowych Kyoto Computer Gakuin zorganizowane zostało Polsko-japońskie Spotkanie Naukowe, którego częścią były warsztaty poświęcone zagadnieniom bezpieczeństwa ludzkiego, w tym łagodzenia skutków katastrof naturalnych, oraz pokojowego rozwiązywania konfliktów. Poprowadzili je prof. ucz. dr hab. Artur Magnuszewski (WGiSR), dr Anna Batorczak (Uniwersyteckie Centrum Badań nad Środowiskiem Przyrodniczym i Zrównoważonym Rozwojem – UCBS) oraz prof. ucz. dr hab. Agata Dziewulska (CEUW, PZD). Poza tym odbyły się tu trzy seminaria otwarte, podczas których dyskutowano o takich kwestiach, jak ramy instytucjonalne dla realizacji celów zrównoważonego rozwoju, globalne wyzwania dla bezpieczeństwa, a także polityka naukowa. Wystąpiło siedmiu prelegentów, w tym prorektor prof. dr hab. Zygmunt Lalak, a także badacze z WNPiSM: dr hab. Katarzyna Nawrot, prof. ucz. dr hab. Łukasz Zamęcki, dr Anna Wróbel, dr Karina Jędrzejowska. Na zakończenie Spotkania Naukowego w Kioto odbyły się wykłady otwarte pod hasłem „Edukacja dla zrównoważonego rozwoju” z udziałem prorektora prof. dr hab. Zygmunta Lalaka, prof. dr hab. Marcina Zycha (WB, Ogród Botaniczny UW), prof. dr hab. Szymona Malinowskiego (FUW), a także dr Justyny Godlewskiej-Szyrkowej (WNPiSM) i dr Sebastiana Szymańskiego (CBRS).

Ponadto uczestnicy projektu odbyli wizyty studyjne w takich instytucjach i ośrodkach badawczych, jak:

• National Institute for Defense Studies (Tokio)
• Research Institute for Peace and Security (Tokio),
• Japan University Accreditation Association (Tokio),
• Research Institute for Humanity and Nature (Kioto).

Członkowie delegacji UW wspólnie zwiedzili również teren wystawowy EXPO 2025 Osaka, w tym Pawilon Polski.

W wydarzeniach naukowych towarzyszących EXPO 2025 w rejonie Kansai uczestniczyli również studenci japonistyki UW odbywający praktyki na terenie Wystawy Światowej w Osace oraz studiujący na japońskich uczelniach w ramach wymiany studenckiej. Warsztaty i sympozjum studenckie odbyły się 9 lipca na Uniwersytecie Yamato (Osaka) i wzięli w nich udział także studenci z uniwersytetów Meijō (Nagoja), Daitō Bunka (Tokyo, Saitama) oraz Kioto.

Projekt ten finansowany jest przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej w ramach programu Międzynarodowe Wydarzenie Naukowe na Wystawie Światowej Expo 2025 w Osace, Kansai (umowa nr BPI/OSA/2024/1/00020/DEC/01). Więcej informacji: https://collab.jap.uw.edu.pl/